We proberen de regels van de cao en de arbeidstijdenwet zo nauwkeurig mogelijk te signaleren. Maar we zullen hier nooit volledig in slagen omdat we niet over alle informatie beschikken, omdat er vaak uitzonderingen gemaakt kunnen worden in overleg met medewerkers en omdat we sommige regels niet aan gebruikers kunnen uitleggen.
We beschikken bijvoorbeeld niet altijd over voldoende informatie over het type dienst (consignatiedienst, kraamzorg, uiteenlopende definities van nachtdienst) of over de medewerker (leeftijd, gemaakte individuele afspraken) waardoor we onjuiste signaleringen zouden kunnen tonen. Het blijft daarom sowieso altijd van belang dat het rooster met zorg voor de regels wordt samengesteld door een menselijke gebruiker.
In het algemeen geldt dat we de generieke regel wel signaleren, maar niet alle uitzonderingen op de regel. Bijvoorbeeld: een werknemer moet minstens 36 uur rust houden in elke periode van 7 x 24 uur. Daarop signaleren we in het zelfroosterscherm. Maar het is ook goed als een werknemer 60 uur rust heeft in een periode van 9 x 24 uur. Of 32 uur rust als het niet te vaak voorkomt. Daarop signaleren we niet. We zijn dus iets te streng.
Als we deze of-of regels zouden implementeren dan leidt dit tot gedrag in onze applicatie dat we niet aan gebruikers kunnen uitleggen. Niet alleen is het dan compleet ondoorzichtig waarom een vergelijkbare situatie in het ene geval wel acceptabel is, en in het andere geval niet, het zorgt er ook voor dat er situaties kunnen ontstaan waarbij een cao-conflict ontstaat door een medewerker minder te laten werken, of waarbij iemand inroosteren voor één dienst problemen veroorzaakt bij diensten in het verleden of de toekomst. Zie de rekenvoorbeelden hieronder.
De regels in de cao en arbeidstijdenwet zijn zodanig opgesteld dat ze na het roosteren met een checklist kunnen worden gecontroleerd. Ze houden geen rekening met een dynamisch rooster dat constant wordt bijgewerkt en gecontroleerd op overtredingen, zoals het geval is bij Ons Planning en het zelfroosterscherm. En zelfs die checklist is niet helemaal volledig, eenduidig en begrijpelijk.
Daarom hebben wij ervoor gekozen om te signaleren naar de geest van de wet, niet naar de letter van de wet. Zie voor een overzicht van geïmplementeerde regels de bijlage onderaan deze pagina.
Rekenvoorbeeld 1
Stel je werkt een week lang elke dag een dienst. Je hebt dus geen 36 uur rust in die zeven dagen. Dat is geen enkel probleem want je hebt wel 60 uur rust in negen dagen, en volgens de cao mag dat. Echter, de week erna schrijf je je in voor een dienst op dinsdag. Die dienst is in orde, want voor die dienst heb je 36 uur rust gehad in zeven dagen, maar alle diensten van de week ervoor krijgen opeens een cao-conflict doordat je de 60 uur rust in negen dagen doorbreekt.
Gevolg: je kunt cao-conflicten introduceren in een eerdere week, die in het geval van zelfroosteren misschien wel al is goedgekeurd, of in het geval van Ons Planning misschien wel in het verleden ligt. En de dienst zelf heeft geen conflict, dus hoe ga je dit opmerken? Wij lossen dit in het zelfroosterscherm op door alleen de strengste regel te hanteren.
Dit soort problemen zijn nog veel groter bij regels die stellen dat er gemiddeld maximaal een aantal uur binnen een aantal maanden gewerkt mag worden. Je kunt daarmee met terugwerkende kracht ver in het verleden een cao-conflict introduceren zonder dat het gevolgen heeft voor de periode die je aan het roosteren bent. Het roosterproces wordt daarmee compleet ondoorzichtig.
Rekenvoorbeeld 2
Je draait een ochtenddienst van zeven uur s ochtends tot twaalf uur s middags. Om elf uur s avonds begint je nachtdienst tot zeven uur de volgende ochtend. Daarna ga je meteen door met een ochtenddienst van acht uur tot één uur s middags. Vervolgens ben je de rest van de dag vrij.
Voor je cao is dat geen enkel probleem, omdat je 11 uur rusttijd moet hebben in 24 uur, waarbij die 24 uur telt vanaf het eerste moment waarop je die dag werkt. Dat geldt voor beide dagen in ons voorbeeld.
Echter, als je je nu uitschrijft voor die eerste ochtenddienst resulteert dat in een cao-conflict omdat de 24 uur nu begint te tellen vanaf elf uur s avonds. In de daaropvolgende 24 uur heb je geen elf uur rust.
Niet alleen geeft dit onverklaarbaar gedrag in de software, het is ook bijzonder onlogisch. Daarom hanteren we in onze software niet dat de 24 uur begint te tellen op het eerste tijdstip waarop gewerkt wordt, maar kijken we in het zelfroosterscherm of elke periode van 24 uur klopt.
